Zdrowe oczy źródło spostrzegania
Każdy doskonale wie czym zajmuje się okulista, optometrysta i jak ważne są regularne badania oczu. Ale jak to w naturze ludzkiej bywa, dopóki nic się nie dzieje takie badanie odkładamy na później. Nie zdając sobie sprawy, że możemy ponieść konsekwencje w postaci wady wzroku, która utrudni nam codzienność.
Ale nie na tym się skupimy!
Mało kto słyszał czym zajmuje się ortoptysta.
Nie bez powodu mówi się, że jest to mała profesja o wielkim znaczeniu.
Ortoptysta zajmuje się badaniem zaburzeń obuocznego widzenia oraz leczeniem za pomocą odpowiednio dobranych ćwiczeń.
Prościej ujmując; ćwiczenia pobudzają i usprawniają narząd naszego wzroku oraz poprawiają stan naszych mięśni oka.
Zaburzenia, w których specjalizuje się ortoptysta:
- zez: tzw. uciekające oko
Dziecko z zezem widzi obraz podwójnie i nieostro, nie ma prawidłowego widzenia obuocznego, co oznacza brak widzenia trójwymiarowego tj. widzenia głębi.
Dziecko z zezem odbiera obraz raz z jednego oka, raz z drugiego oka.
Zez zdecydowanie utrudnia:
• naukę np. czytanie, pisanie, rysowanie
• niektóre czynności np. wiązanie sznurowadeł, zapinanie guzików
• zabawę np. dziecko unika gier ruchomych gdyż nie potrafi ocenić odległości
• dodatkowo może być nadwrażliwe na światło - niesprawna akomodacja czyli obniżona i zmienna ostrość wzroku.
Głównymi objawami są:
• bóle głowy i oczu sygnalizowane podczas czytania
• przechylanie głowy lub całego ciała podczas czytania, pisania lub oglądania TV
• kłopoty z ostrością na różne odległości np. w czasie lekcji podczas patrzenia raz na tablicę, a raz w zeszyt, kłopoty z przepisywaniem z tablicy
• problemy w orientacji przestrzennej
• wrażenie wypukłości lub wklęsłości tekstu - niedowidzenie; tzw. leniwe oko, które określa się jako nieprawidłowe ustawienie oczu lub odchylenie gałki ocznej.
Jedną z najlepszych form terapii jest zakrywanie oka zdrowego, dzięki temu pobudzamy oko leniwe do patrzenia co w rezultacie wypracowuje lepszą komunikację z mózgiem.
Najczęstsze symptomy sygnalizujące tzw. leniwe oko:
• przekrzywianie głowy w trakcie patrzenia na różne przedmioty
• zamykanie lub przymykanie jednego z oczu w trakcie czytania
• tarcie oka niedowidzącego - zaburzona konwergencja; gałki oczne dziecka nie poruszają się w sposób harmonijny i prawidłowy
Do typowych objawów niedomogi należą:
• dwojenie obrazu podczas pracy z bliska np. trudności w utrzymaniu się w liniaturze
• brak zainteresowania do majsterkowania małymi przedmiotami np. sklejanie modeli samolotów
• rozmywanie się obrazu
• zmęczenie i łzawienie oczu
• brak precyzyjnych ruchów - Czy wiesz że:
W przypadku dzieci bardzo aktywnych, które mają problemy w nauce, a nie stwierdzono u nich ADHD mogą mieć zaburzenia konwergencji lub różnowzroczności. Oznacza to, że tracą zainteresowanie lekcją, mają trudności w czytaniu, szybko się męczą, najczęściej siadają w środku klasy po to aby oczy odpoczywały.
Niektóre z przyczyn, które mogą zakłócić prawidłowy ruch gałek ocznych:
• urazy, upadki oraz silne uderzenie w głowę 
• noszenie aparatu ortodontycznego
• leki antydepresyjne
• choroby zakaźne
• zatrucia
Ortoptysta współpracuje z okulistą i dobiera indywidualnie ćwiczenia ortoptyczne lub pleoptyczne.
Ćwiczenia ortoptyczne zalecane są w przypadku osłabienia i wady widzenia obuocznego tzn. jednoczesnej percepcji, fuzji i stereoskopii. Ich celem jest doprowadzenie do powstania, rozszerzenia i wzmocnienia widzenia obuocznego.
Natomiast ćwiczenia pleoptyczne wskazane są gdy mamy do czynienia z niewidzeniem któregoś oka. Właściwie dobrane ćwiczenia przyśpieszają uzyskanie prawidłowego widzenia wraz z fiksacją centralną oka chorego.
Rehabilitacja ortoptyczna i pleoptyczna przynosi najlepsze korzyści u dzieci młodszych. Im dziecko mniejsze tym szybciej i skuteczniej przebiega leczenie.